Z powodu chorób onkologicznych, każdego roku umiera w Polsce ponad sto tysięcy osób. Regularne badania stanowią podstawowy element profilaktyki antynowotworowej. Które z nich powinny wykonywać kobiety?

Prawidłowa dieta, ruch i brak stresu, niestety nie zawsze wystarczą, aby cieszyć się dobrą kondycją i zdrowiem. Niezbędne są również badania profilaktyczne. W Polsce wiele kobiet nie ma tej świadomości lub nie pamięta o regularnych wizytach u lekarza. A szkoda – wczesne wykrycie choroby nowotworowej daje sporą szansę na jej całkowite wyleczenie.

Badania profilaktyczne kobiet – badania krwi i moczu

Badania krwi i moczu powinno się wykonywać przynajmniej raz w roku. Ich wynik daje informację, czy w organizmie pojawił stan zapalny lub czy toczą się procesy, mogące sygnalizować rozwijające się schorzenie onkologiczne. Kobietom, u których w rodzinie występowały choroby nowotworowe, zaleca się oznaczanie poziomu markerów w krwi, takich jak np. CA 125 (marker pomocny w diagnozowaniu raka jajnika) czy CA 15-3 (wykorzystywany w diagnostyce nowotworu piersi).

Wczesna diagnoza raka u kobiet – USG

Dzięki badaniu USG, lekarz widzi na monitorze strukturę organów wewnętrznych i potrafi wstępnie ocenić ich kondycję oraz zauważyć niepokojące zmiany. Przynajmniej raz w roku, każda kobieta powinna wykonać ultrasonografię piersi. Jest to badanie bezpieczne, całkowicie nieinwazyjne, a może uratować życie (najlepiej je przeprowadzać w pierwszej połowie cyklu miesięcznego). Regularnie powinno się również poddawać badaniom USG jamy brzusznej oraz tarczycy.

Badania profilaktyczne kobiet – mammografia

W pewnym wieku, USG  nie jest już wystarczającym badaniem profilaktycznym nowotworu piersi. Powyżej 50 roku życia, raz na dwa lata każda kobieta powinna wykonać również mammografię. W indywidualnych przypadkach, lekarz może zlecić to badanie kobietom młodszym w wieku 35-40 lat.

Wczesna diagnoza raka u kobiet – cytologia

Cytologia to podstawowe badanie, pozwalające nie tylko na wykrycie stanów zapalnych dróg rodnych, ale również na wczesne wykrycie zmian przedrakowych oraz nowotworowych szyjki macicy. Kobiety, których wcześniejsze badania cytologiczne nie wzbudzały niepokoju, powinny je wykonywać raz w roku.

Badania profilaktyczne kobiet – RTG klatki piersiowej

O tym, jak często należy przeprowadzać badanie rentgenowskie klatki piersiowej, decyduje lekarz. Dlatego warto poruszyć ten temat przy wizycie u lekarza rodzinnego. Osoby obciążone genetycznie nowotworem płuc, te które palą papierosy czy przebywają w środowisku silnie zanieczyszczonym, powinny wykonywać to badanie częściej.

Badania profilaktyczne kobiet – badania endoskopowe

Badanie endoskopowe odbywa się przy pomocy specjalnej sondy (endoskopu) i jest niezwykle pomocne we wczesnej diagnozie chorób układu pokarmowego, moczowo-płciowego czy oddechowego.

Rak jelita grubego jest jednym z najczęściej atakujących kobiety nowotworów. Podstawowym badaniem obrazującym kondycję tego narządu jest kolonoskopia. Osoby po 50 roku życia powinny poddać się badaniu minimum raz na 10 lat. Jednak ostatecznie o częstotliwości przeprowadzania kolonoskopii decyduje lekarz.

Badanie endoskopowe pochwy powinno się wykonywać minimum raz w roku. Pozwala ono na wczesne rozpoznanie chorób endometrium oraz raka jajników. O konieczności przeprowadzenia gastroskopii (badanie endoskopowe żołądka) decyduje lekarz.

Wczesna diagnoza raka u kobiet – samokontrola piersi

Raz w miesiącu, każda kobieta po 20 roku życia powinna przeprowadzać samodzielne badanie piersi w pozycji leżącej i przed lustrem. Każda zmiana (np. pofałdowanie skóry, wyczuwalne zgrubienie, guzek, wyciek z brodawki), powinny być niezwłocznie skonsultowane z lekarzem.

Wczesna diagnoza raka u kobiet – samokontrola zmian skórnych

Regularna, samodzielna kontrola skóry i występujących na niej znamion to obowiązek. Szczególną uwagę należy zwrócić na przestrzenie pomiędzy palcami, spód stóp oraz pachwiny. Wszelkie zmiany skórne (pieprzyki, brodawki itp.) powinny być obserwowane z wyjątkową starannością. Gdy zmieniają swój kształt, kolor lub gdy pojawi się w ich obrębie jakakolwiek wydzielina, niezwłocznie należy udać się do lekarza dermatologa.

Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u lekarza. Pamiętaj, że w razie wystąpienie problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się ze specjalistą. Częstotliwość wykonywania każdego badania powinna zostać ustalona indywidualnie z lekarzem. 

Data publikacji: 17.02.2021